İktidarın Yap İşlet Devret Projelerinde Kara Delik Büyüyor

Ali Can POLAT

Iktidarın yap işlet devret projelerinde kara delik daha proje inşaatı sürerken bile büyüyor. Kuzey Marmara Otoyolu’nun Nakkaş kesiminde henüz inşaat sürerken garanti araç sayısının artırıldığı ve işletme süresinin uzatıldığı belirtildi.

Son zamanlarda bu otoyol, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve bakanların, hatta yolun yapımcısı Rönesans İnşaat Sahibi Erman Ilıcak’ın şantiyeyi ziyaretiyle gündeme gelmişti. Sonrasında, TOKİ’nin dar gelirliler için konut projesi başlatmasıyla dikkat çekti. Bu konutların yol için müşteri çekmek amacıyla inşa edildiği iddiaları ortaya atılırken, CHP Genel Başkan Yardımcısı Ulaş Karasu’dan başka bir iddia geldi. Karasu, işletme süresinin ve araç garantisinin artırıldığını iddia ederek, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’nun, Karayolları Genel Müdürü olduğu dönemde bile bu teklifi sunduğunu ancak, o dönemki bakanın bu teklifi seçim dönemine denk geldiği için onaylamadığı iddialarını Meclis’e taşıdı.

70 Milyar TL’lik Ek Kaynak

Rönesans Holding’in yaptığı bu projedeki işletme süresinin 15.5 yıldan 3 yıl 4 ay daha uzatıldığını belirten Karasu, “Yıllık 90 bin olan araç garantisi 150 bine çıktı. Firma, aslında bu projeden 1.7 milyar Euro alacaktı ancak bu rakamın daha fazla, 1.6 milyar Euro’ya çıkarıldı” dedi. Karasu, konuyla ilgili olarak Meclis’e soru önergesi verirken, “19 Mart darbesinde bile bürokratların küçük para trafiği bile dikkate alınırken, burada tek bir firmaya 70 milyar TL’lik ek kaynak yaratıldı” diye konuştu. Karasu’nun önergesinde, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’nun genel müdür iken aynı teklifi yaptığı ancak o dönemki bakanın reddettiği iddiaları da bulunuyor. Bu iddiaların doğruluğu bakan tarafından yanıtlanması istendi.

Ihalelerde Rekabete İmkan Sağlanmıyor

Halka ayrılması gereken kaynakların bu projelerdeki kara deliği kapatmak için harcandığını söyleyen CHP’li Ulaş Karasu, “Özellikle büyük yapım ihalelerinde, rekabete imkan sağlayan açık usul yerine, 21/b pazarlık usulü tercih ediliyor. Devlete devredildikten sonra dahi bu projeler usulsüz sözleşme değişiklikleri ile devredilmeme garantisi altına alınarak nesiller boyunca yandaşlara borçlu hale getiriliyor. Sözleşme değişiklikleri ile bu firmaların zenginliği artıyor. Yap-işlet-devret modeli, yap-işlet-devretme-yandaşı zengin et modeline dönüştü” dedi.

Geçiş Ücreti de Arttı mı?

Meclis’te verilen önergede, kur farkından dolayı garanti ödemelerinde yaşanan artış miktarı göz önüne alındığında araç başına garanti edilen geçiş ücretinin ne kadar olduğu da soruldu. Soru önergesinde, “Geçiş garantili projelerde, garantiye rağmen hedeflenen trafiğe ulaşılamaması durumunda farkın Hazine tarafından karşılandığı bilinmektedir. Bu otoyol için yıllık bazda Hazine’den beklenen ödeme miktarı ne kadardır?” sorusu da yöneltildi.